Tytuł:

Woda w górnictwie – od pradziejów do początków XIX wieku

Tytuł publikacji grupowej:

Hereditas Minariorum

Tytuł odmienny:

Water in mining from the origins to the beginning of the 19th century

Autor:

Preidl, Wojciech ; Dyduch, Grzegorz ; Stacha, Grzegorz

Współtwórca:

Zagożdżon, Paweł P. Redakcja

Temat i słowa kluczowe:

górnictwo ; historia ; kultura materialna ; archeologia przemysłowa ; historia górnictwa ; odwadnianie ; technika górnicza

Opis:

Hereditas Minariorum, Vol. IV, 2017, s. 25-43

Abstrakt:

W artykule przedstawiono problematykę zagrożenia wodnego w górnictwie od jego zarania do początków XIX wieku. Woda zawsze towarzyszyła górnictwu podziemnemu będąc jego błogosławieństwem, ale jednocześnie przekleństwem. Woda była tym czynnikiem, który przesączając się przez warstwy skale wypłukiwał związki chemiczne, na podstawie których poszukiwacze ukrytych skarbów mogli zorientować się jakie kopaliny użyteczne występują w warstwach górotworu. Woda też zazdrośnie strzegła dostępu do pożądanych surowców, zalewając wyrobiska, a często wręcz uniemożliwiając ich eksploatację. Woda w początkach górnictwa, aż do wynalezienia pierwszych maszyn parowych, była najtańszym i ogólnie dostępnym źródłem energii do napędzania maszyn wykorzystywanych w górnictwie. Do początków XIX wieku były to przede wszystkim wyciągi szybowe, ale też i pompy, którymi odwadniano kopalnię. Wodę wykorzystywano również w procesie przeróbki surowców, ich wzbogacania i do transportu urobku z kopalni – tzw. sztolnie spławne. Złożoność zagadnienia występowania wody w złożach kopalin użytecznych i sposób w jak ówcześni górnicy podchodzili do tego zagadnienia świadczy o ambiwalentnym stosunku do wody w początkowym okresie rozwoju górnictwa. Stosunek górników do wody diametralnie zmienił się wraz z chwilą wprowadzenia do kopalń pomp odwadniających, najpierw parowych, potem z silnikami elektrycznymi. Od tego momentu mówiąc o wodzie w kopalni rozumie się tylko i wyłącznie zagrożenie, z którym należy walczyć. Zagadnieniom wykorzystania wody w procesach technologicznych w kopalniach poświęcone będą dalsze artykuły, które są planowana do druku w kolejnych numerach rocznika.

Wydawca:

Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej

Miejsce wydania:

Wrocław

Data wydania:

2017

Typ zasobu:

artykuł

Identyfikator zasobu:

doi:10.5277/hm170402

Źródło:

kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

pol

Powiązania:

Hereditas Minariorum ; Hereditas Minariorum, Vol. IV, 2017 ; Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii

Prawa:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Prawa dostępu:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Lokalizacja oryginału:

Politechnika Wrocławska